Żelazo a zdrowie tarczycy – dlaczego jest tak ważne?

Żelazo to pierwiastek, który kojarzymy głównie z hemoglobiną i transportem tlenu w organizmie. Jednak jego rola wykracza daleko poza układ krwiotwórczy – ma również kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Bez odpowiedniego poziomu żelaza tarczyca nie może produkować wystarczającej ilości hormonów, co prowadzi do zaburzeń metabolicznych i pogorszenia samopoczucia.

Jak żelazo wpływa na tarczycę?

Żelazo jest niezbędnym składnikiem enzymu peroksydazy tarczycowej (TPO), który bierze udział w syntezie hormonów tarczycowych – tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3). Niedobór żelaza prowadzi do osłabienia tego procesu, co skutkuje:
❌ Zmniejszoną produkcją hormonów tarczycowych,
❌ Spowolnionym metabolizmem,
❌ Zwiększonym zmęczeniem i osłabieniem organizmu.

W konsekwencji osoby z niedoborem żelaza mogą odczuwać pogorszenie funkcji tarczycy, nawet jeśli poziom hormonów T3 i T4 w badaniach krwi mieści się w normie.

Objawy niedoboru żelaza przy niedoczynności tarczycy

Niedoczynność tarczycy jest schorzeniem, które samo w sobie spowalnia metabolizm i powoduje zmęczenie. Niski poziom żelaza może dodatkowo pogarszać objawy tej choroby, prowadząc do:

🔹 Zmęczenia i braku energii – niedobór żelaza utrudnia transport tlenu do komórek, co powoduje osłabienie organizmu.
🔹 Problemów z koncentracją i tzw. mgły mózgowej – obniżona produkcja hormonów tarczycowych wpływa na funkcje poznawcze.
🔹 Spowolnienia metabolizmu i trudności w odchudzaniu – hormony tarczycowe są kluczowe dla regulacji tempa przemiany materii.
🔹 Wypadania włosów, suchości skóry i łamliwych paznokci – żelazo jest niezbędne do regeneracji tkanek, a jego brak osłabia strukturę włosów i paznokci.
🔹 Osłabienia odporności – zarówno żelazo, jak i hormony tarczycy wpływają na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego.

Jeśli masz niedoczynność tarczycy i zauważasz u siebie te objawy, warto sprawdzić poziom żelaza, a przede wszystkim ferrytyny – białka magazynującego żelazo w organizmie.

Jak poprawić poziom żelaza?

Zadbaj o dietę

Najlepszym źródłem dobrze przyswajalnego żelaza (hemowego) są produkty zwierzęce:
✅ Czerwone mięso (np. wołowina),
✅ Podroby (np. wątróbka),
✅ Ryby i owoce morza,
✅ Jaja.

Dla osób na diecie roślinnej warto sięgać po produkty bogate w żelazo niehemowe, np.:
✅ Szpinak, natkę pietruszki,
✅ Nasiona dyni, soczewicę, ciecierzycę,
✅ Orzechy i pestki słonecznika.

Jak zwiększyć wchłanianie żelaza?

✔ Łącz żelazo z witaminą C – np. jedz warzywa i owoce bogate w witaminę C (cytrusy, papryka) razem z produktami zawierającymi żelazo.
✔ Unikaj kawy i herbaty przy posiłkach – zawarte w nich polifenole mogą hamować przyswajanie żelaza.
✔ Sprawdź ferrytynę – jej poziom jest bardziej miarodajnym wskaźnikiem zapasów żelaza w organizmie niż samo stężenie żelaza w surowicy.

Podsumowanie

Żelazo to jeden z kluczowych pierwiastków nie tylko dla krwi, ale także dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Jego niedobór może nasilać objawy niedoczynności tarczycy, prowadząc do zmęczenia, problemów z koncentracją i spowolnienia metabolizmu. Jeśli masz objawy niedoboru żelaza, warto zbadać ferrytynę i zadbać o odpowiednią dietę.